Praktische sprekers tips

Spreken op een podium, publiek boeien en inspireren, het is een vak. Een vak waar ik enorm van geniet en wat ik uitoefen op een zo hoog mogelijk niveau. Los van aanleg mag ik door mijn werk veel uren draaien en doe ik enorm veel ervaring op.

Maar er zijn ook mensen die wat minder vaak het podium op moeten en dat met minder aanleg en ervaring moeten doen. ‘Hogeschool methodes’ en ‘technieken voor gevorderden’ zijn dan niet zo relevant. Praktische sprekers tips wel. Tips die toepasbaar zijn voor iedereen die wel eens een podium op moet.

EEN GOED BEGIN

Veel mensen stappen het podium op met de eerste woorden: ‘Doet ie ’t?’, waarna ze twijfelend aan aantal keren op de microfoon tikken. Een slecht begin.

Ga ervan uit dat ie het doet, daarvoor zijn mensen ingehuurd. Blijf er ook van af. Ga niet vanuit de stress aan knopjes zitten, grote kans dat je hem dan juist uitzet.

Open direct met een goede eerste zin. Een vraag doet het altijd goed, of iets leuks waarom gelachen kan worden. Zorg dat je direct zorgt voor goeie energie in de zaal.

DE BOOS KIJKERS

Dan ben je al wat nerveus en dan zitten er ook nog een aantal mensen super chagrijnig naar je te kijken. Hoe ga je daarmee om?

Probeer ze niet te overtuigen, of voor je te winnen. Je gaat dan een ‘gevecht’ aan wat geen goeie energie geeft. Wat doe je dan wel?

Kijk in de eerste minuten de zaal rond en spot een paar gezichten die je wel aanstaan. Vrolijke gezichten, lieve gezichten, mensen die positief mee zitten te knikken. Kies er dan drie en gebruik die drie als focuspunten.

Negeer de chagrijnige types.

Overigens wil het niet zeggen dat deze laatste groep ook zo is. Bij een van mijn optredens kwam een van die types op me af, ik kneep ‘m al. Wat zei ie? ‘Ik wilde je even bedanken, ik heb enorm genoten van je presentatie’ …..

SNELHEID

We zijn gewend aan snelheid. Ga voor de grap maar eens een TV programma kijken van twintig jaar gelden, traaaaaaagggggggg…

Dat geldt dus ook voor presenteren. Ik zie nog teveel mensen met een slide met vijf punten waar ze dan tien minuten over doen. Traaaaaaagggggg……

Niet doen, gooi er snelheid in, maak je punt, en voer het tempo op. Het houdt je publiek scherp en je ‘neemt ze mee’ in je verhaal. Geef ze geen tijd om adem te halen ;).

PERSOONLIJK

Niks boeit meer dan persoonlijke verhalen. Het maakt theorie concreet, geeft kleur aan jou als spreker en bovenal: het maakt het voor jou een stuk makkelijker. Want het zijn jouw verhalen, jouw ervaringen. Gebruik ze dus.

In het verlengde hiervan zit authenticiteit. Ofwel: ben gewoon wie je bent. Het is je allerbelangrijkste asset en ook je krachtigste. Niks is fijner als er iemand op het podium staat die is wie die is en niet ‘doet’.

En persoonlijk betekent ook transparant. Zeg aan het begin even dat je nerveus bent, of dat je het voor de eerste keer doet. De zaal is niet je vijand, sterker nog, de zaal kan je er doorheen slepen.

PLEK OP PODIUM

Ben je bewust van waar je staat. Veel sprekers hebben de neiging aan de zijkant van een podium te gaan staan of daar naartoe te bewegen. Waarschijnlijk vanuit een soort verlegenheid. Pas daarvoor op.

Pak het licht en ga midden op dat podium staan. Bewegen mag, geen probleem, maar beweeg altijd terug naar centre stage.

TIJD

Het is een heikel punt. Tijd. Want wat maak ik regelmatig sprekers mee, die me aankijken als een rendier die koplampen inkijkt als ik ze meld dat ze nog vijf minuten hebben. Tijd vliegt voorbij op een podium, hoe vaak je ook oefent.

Ik heb maar één simpele tip: draag een horloge of leg je smartphone in het zicht. Check de tijd als je begint en je weet je eindtijd. Ben je vervolgens bewust van de tijd. Vergeet ‘m niet. Kijk op die klok.

En als je toch van tevoren oefent? Doe dan je oefentijd 1,5x voor het echte event.

MICROFOON

Soms moet je met een handmicrofoon presenteren. Denk eraan deze aan je mond te houden en niet, zonder dat je erbij nadenkt, hem te laten zakken totdat je je armen gewoon langs je lichaam hebt hangen. Dan doet ie het echt niet meer.

Je denkt: logisch toch? Je wil niet weten hoevaak dit gebeurt en hoevaak sprekers simpelweg vergeten dat ze een microfoon in hun hand hebben.

HUMOR

Als je niet echt een komiek bent, probeer dit dan ook niet te zijn. Niets zo killing als iemand die grappig probeert te zijn, maar het niet is.

Een eventuele escape die je hier hebt is het gebruik maken van een humoristisch filmpje. Maar ook hierin schuilt een risico. Want het moet wel passen in je verhaal en iets toevoegen. Dus geen leuk filmpje, omdat het kan…

PAK JOUW SLOT

Voor je zit een hele goeie spreker. En dan moet jij.

Ga niet je eerste vijf minuten en daarna nog vijf momenten weggooien door over die spreker te gaan praten: ‘Ja, ik heb natuurlijk een stuk minder interessant verhaal dan de spreker voor me…’

Niet doen. Pak jouw slot. Begin direct sterk, zoek de lieve gezichten in het publiek en ga!

UIT JE HOOFD

Ik zie het vaak als er op het podium moet worden gepitcht. Bijvoorbeeld bij een prijsuitreiking, of award event. Iemand moet in 4 minuten zijn of haar verhaal doen en heeft dat perfect voorbereid.

Voorbereiden is prima, niks mis mee. Maar lees het niet uit je hoofd voor. Je ziet iemand staan, geconcentreerd en met maar één ding bezig, het oplepelen van de tekst die in het hoofd zit. Dat werkt niet, en het is als publiek niet relaxed om naar te kijken. Want je wordt net als de spreker ook gespannen, zo van: redt ie ’t zonder tekst te vergeten?’

Hoe dan wel?

Maak je de tekst zo eigen, dat je het echt kunt voordragen, zoals een acteur of een muzikant. Lukt dat niet (en dat is niet erg, want de meeste mensen kunnen dit niet), dan heb je twee andere mogelijkheden:

  1. Pak aan paar trefwoorden, schrijf die op een papiertje als ‘kapstok’ en vertel gewoon je verhaal
  2. Schrijf het hele verhaal uit en lees het voor. Van papier.

Mijn voorkeur? 1.

HET EIND

En dan het einde. Het einde moet zorgen voor maar 1 ding: applaus.

Eindig dus niet met de woorden: ‘Nou, dit was het eigenlijk, ik weet niet of er misschien nog vragen zijn, of zo?’ en dan vragend naar mij, de dagvoorzitter, kijken.

Pak de regie voor het eind en maak deze stevig en duidelijk:

‘Tot slot wil ik jullie nog drie zaken meegeven: punt 1, punt 2 en het allerbelangrijkste, punt 3. Ik wens jullie enorm veel succes, dankjewel!’

En hierna een kleine knik met je hoofd als buiging en rustig het applaus in ontvangst nemen. De dagvoorzitter neemt het vanaf dat punt van je over. Aan hem of haar om al dan niet een eventuele vraag en antwoord sessie te starten.